در استان لرستان چندین غار باستانی وجود دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به غارهای گنجی و یافته در خرم‌آباد، هومیان و میرملاس درکوهدشت، کلماکره در پلدختر و غار درون شیر رومشگان اشاره کرد.
برخی از غارهای لرستان به غارهای زنده مشهور هستند که علائم حیاط مانند وجود موجودات آب زی، خشک زی، غار زی و تشکیل قندیل را دارا هستند.
در لرستان پنج غار زنده شامل کلماکره، ماهی کور، غار منو، غار قمری و غار درون شیر وجود دارد.
درون شیر؛ یکی از غارهای زنده لرستان
غار درون شیر از غارهای زنده استان محسوب می‌شود به‌طوری‌که هنوز هم غار در حال رشد است و حجم قندیل‌های غار به‌آرامی در حال افزایش است و در فصول پر بارش آبگیرهای غار مملو از آب می‌شود.
این غار در منطقه رومشکان و در جنوب روستای «خیر درار» و ارتفاعات شمالی کوه مله و در دیواره جنوبی کوهی که غار کلماکره در آن وجود دارد، پیدا است.
ارتفاع دهانه غار درون شیر از سطح دریا هزار و ۶۳۷ متر و از سطح دشت رومشگان حدود ۵۰۰ متر است. مسیر این غار حدود نیم ساعت کوهنوردی دارد و برای همه هموار نیست و در صخره‌ای به نام صخره چهل میخی معروف وجود دارد.
دهانه ورودی غار به سمت شمال شرق باز می‌شود و دهانه ورودی اول به‌صورت پیش ورودی عمل می‌کند و شامل صخره‌ای طبیعی است که مانند یک طاق فروریخته فضایی مسقف را به عرض ۴ متر، ارتفاع یک متر و طول ۵ متر به وجود آورده است که ما را به سمت فضای اصلی آن غار هدایت می‌کند.
غاری با اثرات زنده و تاریخی
پس‌ازاین فضا، دهانه اصلی غار آشکار می‌شود که به‌صورت حفرهای بیضی‌شکل به قطر حدود یک و نیم متر در دل زمین به وجود آمده که عمق این حفره ۲ و نیم متر است و پس از فرود به درون ان در بدو ورود به چاله حفاری قاچاق برخورد می‌کنیم.
ارتفاع غار خیلی بزرگ نیست و بیشترین ارتفاع آن حدود سه متر است و کمترین محل یک متر ارتفاع دارد.
عطا حسن‌پور، مسئول روابط عمومی میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری لرستان در این رابطه اظهار داشت: فضای داخلی غار کاملاً تاریک و فقط با نور چراغ‌قوه امکان ادامه مسیر وجود دارد اما اگر نورپردازی خوبی درون آن شود زیبایی‌های غار همچون غار کلماکره به چشم می‌آید در کف برخی از تالارهای آن آب‌چال‌هایی دیده می‌شود که به گفته ساکنان آن منطقه در فصل بهار آب در آن‌ها جریان پیدا می‌کند.
وی افزود: طول این غار حدود ۱۲۰ متر است و دارای مناظر طبیعی شامل استالاگمیت و استالاگتیت های متعددی است که متأسفانه برخی از قندیل‌های آن توسط حفاران قاچاق تخریب و منهدم شده است.
وجود سفالینه‌های دوره اشکانیان و ساسانیان در غار درون شیر
حسن‌پور بابیان اینکه سفالینه‌های از دوره اشکانی و ساسانی در این غار دیده‌شده است، بیان کرد: این غار دارای تالارهای متعددی است که در دو سوی دالان مرکزی قرارگرفته‌اند و به‌وسیله دهلیز و راهروها به هم مرتبط می‌شوند.
وی تصریح کرد: برخی قندیل‌های غار به‌گونه‌ای است که سقف و کف غار را همچون ستون در ردیف‌های موازی به هم وصل کرده است که نمونه این قندیل‌های ستون مانند در غار کلماکره لرستان، غار کتله خور زنجان و غار قوری قلعه کرمانشاه نیز دیده‌شده است.
